In de discussie over de circulaire economie is plastic een hot topic. Plastic staat bekend als het product dat nóóit vergaat. Soms kan het wel honderden jaren duren voordat plastic op een ‘natuurlijke wijze’ wordt afgebroken! Vaak eindigt het in onze natuur, waar ook nog eens microplastics vrij kunnen komen die schadelijk zijn voor de gezondheid van mens, dier en milieu. Daarom lijkt plastic per definitie slecht voor de transitie naar een circulaire economie. Maar is dat wel zo? TNO deed er de afgelopen jaren onderzoek naar.
In het verdomhoekje
Plastic is de afgelopen jaren in het verdomhoekje geplaatst. En dat is misschien niet zo gek. Als je kijkt naar de huidige klimaatproblematiek speelt de ‘plastic soep’ die in 1997 werd ontdekt in onze oceanen een cruciale rol. Plastic vormt daar een permanente bron van vervuiling omdat de kunststoffen niet lijken te vergaan. Sinds deze ontdekking is er een grote discussie ontstaan omtrent plastic. Landen zoals Canada besloten vervolgens om (single-use) plastic te verbieden. De grote vraag is: hoe halen we het plastic daar weg en hoe zorgen we ervoor dat plastic onze natuur niet langer belast? Volgens het onderzoek van TNO is er een manier om plastic op een circulaire wijze te gebruiken. Dit zorgt ervoor dat we plastic toch niet helemaal in de ban hoeven te doen.
Plastic circulair maken
Een recent onderzoek op basis van een nieuw model van TNO toont aan dat in 2050 maar liefst 87 procent van de Nederlandse berg plastic afval kan worden teruggewonnen. Dit is een belangrijke ondervinding. In de afgelopen jaren zijn er veel plastic alternatieven op de markt gekomen. Deze zijn dan wel beter afbreekbaar of gemakkelijker te recyclen, maar zijn ze echt duurzaam? Vaak niet, stelt TNO. Als we plastic zouden verbieden, leidt dat tot een verdubbeling van energieverbruik en broeikasgasemissies, aldus TNO.
Een nieuw plastic-ecosysteem
In plaats van plastic in de ban doen, moeten we dus kijken naar nieuwe ecosystemen. Aan de hand hiervan moeten we proberen om een transitie te maken van een lineair model naar een circulair model. Een lineair model houdt in dat een product de stappen make-use-waste volgt. Het product wordt gemaakt (make), gebruikt (use) en daarna weggegooid (waste). Als we daarentegen een circulair model toepassen op plastic, dan volgen producten voortaan de stappen make-use-recycle. Een cirkel dus: waarin we na het gebruik van het product opnieuw waarde kunnen creëren door het plastic te recyclen en er een nieuw of ander product van kunnen maken.
Conclusie
TNO noemt circulair plastic dé oplossing voor de problematiek rondom plastic-waste. Er wordt al jarenlang onderzoek gedaan naar de recycling-mogelijkheden van plastic. Vaak wordt plastic nu op scheikundige wijze helemaal afgebroken tot een basis-stof, waarna er wordt gekeken naar nieuwe mogelijkheden om een nieuw doel voor de stoffen te vinden. Het vinden van nieuwe manieren van recycling vraagt om grote investeringen en veel onderzoek. Maar het zou zomaar de enige manier kunnen zijn om het plastic-probleem te verhelpen en ons op weg te helpen naar een circulaire economie.
